Stari Slankamen

Slankamen je malo mesto smešteno na obroncima Fruške gore, uz samu obalu Dunava – gde se Tisa uliva u Dunav, u severoistočnom delu Srema. Ime mu se kao Acumincum pominje još za vreme Rimljana, odnosno poznog bronzanog doba; o toj naseobini na ovom mestu govore ostaci tvrđava i brojni arheološki nalazi. Zbog svog položaja bio je značajno strateško mesto, te su ga , u V iVI veku, u više navrata palili i obnavljali Huni i Avaru; u VIII veku pripadao je Francima, u IX – Slovenima, u X – Mađarima. U XI veku Slankamenom je vladao Despot Stefan Lazarević, da bi u XV veku bio pod vladavinom srpskih despota i bio glavna luka šajkaškog bataljona za odbranu od Turaka. Ipak, 1521. godine Slankamen osvajaju Turci, a 1688. godine Austrijanci. Godine 1691. u blizini Slankamena održana je odlučujuća bitka između Austrijanaca i Turaka, na mestu Ralica. Turci su bili u znatnom vođstvu, sa 130.000 vojnika pod komandom Mustafe Čuprilića. Austrijanci su imali samo 60.000 vojnika, pod vođstvom Ludviga Badenskog, od čega je bilo 10.000 Srba, sa vođom Jovanom Monasterlijom.

U znak zahvalnosti za pobedu i isterivanje Turaka sa ovih prostora, Austrijanci su 1892. godine podigli spomenik, koji i sada stoji, uz ploču sa stihovima Jovana Jovanovića Zmaja:

„U slavu i hvalu
Junacima vrlim
Padom uzdignutim
Smrću neumrlim.”

Karlovačkim mirom iz 1699. godine Slankamen pripada Austrougarskoj, sve do 1918. godine. U Slankamenu postoji pravoslavna crkva, koju je podigao Zmaj Ognjeni Vuk Branković 1468. godine, a koja je urezbarena u vrata ormana za knjige, ali sam orman datira iz XVIII veka. Ikonostas crkve ima 55 ikona slikara Dimitrija Bečevića, a tu je i 7 knjiga – rukopisnih i štampanih. Na istočnom stubu postoji freska Tri jerarha – Jovana Lepousnog, Vasilija Velikog i Grigorija Bogoslova.

Slankamen dobija ime kasnije, po izvoru slane vode – slanači, o čemu postoje i pisani dokazi iz 1702. godine. Na izvoru se dobija 350 l/min vode, a njena temperatura je 19° C; kapacitet nije izmenjen do danas. Još su Turci koristili lekovitost ove vode, o čemu svedoče kamene kade sa kanalizacijom, uz figure po zidovima u jednom starom podrumu u okolini izvora. Prva ispitivanja vode Slankamena izvršio jeprof. Srećko Bošnjaković  1899. godine, a kasnije je to učinio i prof. Marko Leko u Beogradu. U više navrata ispitivanja su obavljana i na beogradskim institutima. Svi sastojci vode su oko 7 g/l, od čega je NaCl 6 g/l, što je približno fiziološkom rastvoru; prisutan je jod sa 0,00285 g/l, kao i sulfati, karbonati i ostali sastojci.

Godine 1906. osnovano je Akcionarsko društvo, pod rukovodstvom Nikole Petrovića, te je nedaleko od izvora, na ravnom terenu, napravljeno kupatilo sa 28 kada, a samo godinu dana kasnije je, za potrebe gostiju, podignut i dvospratni hotel sa 51 sobom. S obzirom na veliki broj gostiju, u blizini je bio izgrađen i manji hotel, koji i danas, renoviran, funkcioniše u sklopu novog rehabilitacionog centra – od 1963. godine.

Lekovita voda se zagreva do željene temperature i koristi u bazenu i kadama za reumatska oboljenja, zglobni i vanzglobni reumatizam, posttraumatska stanja, ginekološka oboljenja i sterilitet, oboljenja kičmenog stuba dece i odraslih, kao i centralnih i perifernih lezija, a nešto manje i za oboljenja respiratornog sistema.

Između dva rata Slankamen je bio malo banjsko i turističko mesto, sa redovnim brodskim saobraćajem od Beograda do Novog Sada i Titela, a nedeljom i praznicima u ponudi je bilo i više izletničkih brodova. Gosti su uživali na prostranoj terasi hotela i u salonima, između ostalog – i plešući valcer uz svakodnevnu živu muziku. Odlazili su i na peščane plaže i ostrva za kupanje. Modernizacijom saobraćaja i regulisanjem plovnog puta na suprotnu obalu brodski saobraćaj je, nažalost, ukinut. Na samoj obali Dunava, sada je niklo novo zdanje rehabilitacionog centra, sa svim mogućim savremenim terapijama.

Ustanova raspolaže brojem od 350 ležaja. U bolnici rade: 20 lekara specijalista – fizijatara, internista, 50 viših terapeuta, 120 medicinskih sestara, viši rengen tehničar, četiri laboratorijska tehničara, tri logopeda-defektologa, pshiholog i socijalni radnik. Kao konsultanti se angažuju neurolog, neurohirurg, ortoped i urolog. U ustanovi rade i jedan doktor nauka, troje magistranata i troje subspecijalista akupunkturologa.

Osnovna delatnost bolnice je lečenje hroničnih oboljenja – bolesti lokomotronog aparata i neuroloških oboljenja.

• Bolesti lokomotornog aparata – degenerativni reumatizam (zglobni i vanzglobni), zapaljenski reumatizam u mirnoj fazi, stanja nakon povreda i hirurških intervencija na koštano–zglobnom sistemu, te stanja nakon traume kičmenog stuba sa oštećenjem kičmene moždine i rehabilitacijom urotrakta.
• Neurološka oboljenja – stanja nakon cvi, Sclerosis multiplex, te oštećenja perifernog motornog neurona. Rad je organizovan timski, a tim čine lekar fizijatar, internista, medicinska sestra, fizioterapeut, psiholog, logoped, defektolog i socijalni radnik. Po potrebi se konsultuju neurolog, neuropshijitar, neurohirurg, urolog i ortoped. Za konsultacije se obraćamo specijalistima Vojnomedicinske akademije, Kliničkog centra Srbije, Specijalne bolnice „Sveti Sava” i Kliničkog centra Novi Sad.
• Hidroterapija – terapijski bazen sa mineralnom, slanom vodom, Habarth kada za individualni hidrokinezi program, hidrogalvanske kupke.
• Termoterapija – parafin i krioterapija.
• Fototerapija
• Elektroterapija – funkcionalna elektrostimulacija TENS.
• Magnetoterapija – niskofrekventno magnetno polje.
• Laseroterapija
• Akupunktura
• Radna terapija – logopedski tretman su vežbe po trijažnom testu artikulacije, program u skladu sa oštećenjem govornih poremećaja.